بیماری آلزایمر یک بیماری عصبی ویرانگر است که عمیقا افراد، خانواده ها و جوامع را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری با کاهش تدریجی عملکردهای شناختی، در درجه اول حافظه، مشخص می شود و شایع ترین علت زوال عقل در سراسر جهان است.
بیماری آلزایمر که اغلب به اختصار AD نامیده می شود، یک اختلال تحلیل برنده مغزی است که در درجه اول بر حافظه، تفکر و رفتار تأثیر می گذارد. این بیماری به نام دکتر آلویس آلزایمر، روانپزشک و عصب شناس آلمانی که اولین بار در سال 1906 این بیماری را توصیف کرد، نامگذاری شده است.
آلزایمر یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که علائم آن در طول زمان بدتر می شود و در نهایت منجر به کاهش شدید توانایی های شناختی و عملکردی می شود.
شیوع آلزایمر با افزایش سن افزایش می‌یابد و با افزایش سن جمعیت، انتظار می‌رود تعداد مبتلایان به طور قابل توجهی افزایش یابد.
علل و عوامل خطر
در حالی که علت دقیق بیماری آلزایمر نامشخص است، اعتقاد بر این است که این بیماری ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه زندگی است. برخی از عوامل خطر کلیدی عبارتند از:
1. سن
آلزایمر در بزرگسالان مسن‌تر شایع‌تر است و این خطر پس از 65 سالگی به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. با این حال، آلزایمر زودرس می‌تواند در افراد 40 یا 50 ساله رخ دهد.
2. ژنتیک
سابقه خانوادگی در خطر ابتلا به آلزایمر نقش دارد. افرادی که از بستگان درجه یک (والدین یا خواهر و برادر) مبتلا به این بیماری هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به آن دارند.
3. تغییرات مغزی
آلزایمر با تغییرات خاصی در مغز، از جمله تجمع رسوبات پروتئینی غیرطبیعی – پلاک های بتا آمیلوئید و گره های تاو مرتبط است. این ناهنجاری ها ارتباط بین سلول های مغز را مختل کرده و منجر به مرگ نهایی آنها می شود.
4. سلامت قلب و عروق
شرایطی که بر قلب و عروق خونی تأثیر می گذارد، مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت، با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط هستند.
5. عوامل سبک زندگی
عوامل قابل تغییر مانند عدم فعالیت بدنی، رژیم غذایی نامناسب، سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل با خطر بالاتر آلزایمر مرتبط هستند.
مراحل بیماری آلزایمر
آلزایمر معمولاً در چندین مرحله پیشرفت می کند که هر کدام با علائم و چالش های خاصی مشخص می شوند:
1. مرحله اولیه
در مراحل اولیه، افراد ممکن است دچار نقص های خفیف حافظه شوند، مانند فراموشی نام یا قرار ملاقات. این علائم اغلب با فراموشی طبیعی مرتبط با سن اشتباه گرفته می شود.
2. مرحله میانی
با پیشرفت بیماری، زوال شناختی بارزتر می شود. افراد ممکن است با وظایفی مانند مدیریت امور مالی، شناخت عزیزان و برقراری ارتباط موثر مشکل داشته باشند.
3. مرحله آخر
در مرحله آخر، افراد مبتلا به آلزایمر نیاز به مراقبت تمام وقت دارند. آنها ممکن است توانایی صحبت کردن، قورت دادن و کنترل عملکردهای بدن را از دست بدهند. خطر عفونت و سایر عوارض به طور قابل توجهی افزایش می یابد.
مدیریت بیماری آلزایمر
رویکردهای درمانی فعلی
اگرچه تاکنون درمان قطعی برای آلزایمر شناسایی نشده است اما چندین درمان با هدف کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری انجام می شود. این درمان ها عبارتند از:
1. داروها
مهارکننده های کولین استراز: این داروها مانند دونپزیل، ریواستیگمین و گالانتامین به بهبود حافظه و عملکرد شناختی کمک می کنند.
ممانتین: ممانتین برای آلزایمر متوسط تا شدید برای مدیریت علائمی مانند سردرگمی و آشفتگی تجویز می شود.
2. درمان های غیر دارویی
تحریک شناختی: برنامه هایی که حافظه، توجه و مهارت های حل مسئله را درگیر می کنند، می توانند به کاهش زوال شناختی کمک کنند.
کاردرمانی: کاردرمانگران می توانند تکنیک هایی را برای مدیریت وظایف روزانه و حفظ استقلال به افراد آموزش دهند.
ورزش بدنی: فعالیت بدنی منظم می تواند برای سلامت جسمی و شناختی مفید باشد.
3. مراقبت حمایتی
حمایت روانی: گروه های مشاوره و حمایت به افراد و خانواده هایشان کمک می کنند تا با چالش های عاطفی آلزایمر کنار بیایند.
برنامه ریزی مراقبت: توسعه یک برنامه مراقبتی که نیازهای در حال تغییر فرد را مورد توجه قرار می دهد برای مدیریت طولانی مدت ضروری است.
بیشتر بخوانید :
بهترین مرکز کاردرمانی سالمندان در تهران
