رفتاردرمانی یک اصطلاح کلی است که انواع مختلفی از درمان مبتنی بر رفتار بالینی را در بر می گیرد که برای درمان اختلالات سلامت روان، اختلالات رفتاری و اختلالات خلقی استفاده می شود. رفتاردرمانگران متخصصان سلامت روان بالینی هستند که از تکنیک های برگرفته از رفتارگرایی استفاده میکنند تا به مراجعان خود در تغییر فرآیندهای فکری و الگوهای رفتاری ناخواسته کمک کنند.
یک رفتار درمانگر چه می کند؟ از آنجایی که بسیاری از آنچه در درمان اتفاق می افتد فرد محور است، این درمانگران از تکنیک های مختلفی برای کمک به بیماران خود استفاده می کنند.
رفتار درمانی به علل زمینهای شرایطی مانند اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلال استرس پس از سانحه و اختلالات سلامت روان میپردازد. این درمان شامل کمک به بهبودی افراد با آموزش رفتارهای جدید و سالم تر است.
رفتاردرمانگران هنگام کار با بیماران از چندین تکنیک استفاده می کنند، از جمله:
تقویت مثبت
این تکنیک به تقویت نتایج مطلوب و پاسخ های مثبت به رویدادها و محرک ها کمک می کند.
بیزاری درمانی
این تکنیک شامل ایجاد ارتباط مکرر ناراحتی با رفتارهای ناخواسته، ایجاد ارتباط منفی با آن رفتار است.
حساسیت زدایی سیستماتیک
این نوع تکنیک درمانی به بیماران کمک میکند تا مهارتهای مقابله با ترس های خود را بطور تدریجی افزایش دهند.
شرطی سازی
این درمان شامل شرطی کردن کنترل رفتار با استفاده از محرک های بیرونی به عنوان تقویت یا تنبیه است.
در طول جلسات درمانی، یک رفتار درمانگر ممکن است از تکنیک های روانکاوی، درمان متمرکز بر هیجان و روان درمانی رابطه ای نیز استفاده کند.
بخشی از کار یک رفتاردرمانگر این است که راهبردهای حل مسئله و برنامه های اصلاح رفتاری را طراحی کند که برای حذف رفتارها و افکار ناسالم طراحی شده اند.
رفتاردرمانی در چه مشکلاتی کاربرد دارد؟
رفتار درمانگران با انواع مراجعین کار می کنند و انواع مسائل را درمان می کنند. در حالی که بسیاری از درمانگران ABA در درمان افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تخصص دارند، درمانگران رفتاری معمولاً مشکلات رفتاری مانند:
مسائل خشم
درمان مسائل خشم بر درک محرک های خشم متمرکز است، به طوری که انطباق مهارت های مقابله ای به بیماران اجازه می دهد تا در پاسخ به شرایطی که سبب خشم می شود، متفاوت عمل کنند.
اختلالات اضطرابی
افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی همچنین از یادگیری در مورد افکار و احساسات تحریک شده برای تقویت پاسخ های مثبت به پاسخ های اضطراب و هراس سود می برند.
مسائل رفتاری مرتبط با ناتوانی های رشدی
متخصصان رفتاردرمانی می توانند با برنامه های درمانی اصلاح شده برای پاسخگویی به نیازهای خاص بیمار در مقابله با خشم، ترس و ناامیدی، تأثیر مثبتی بر افراد دارای ناتوانی های رشدی بگذارند.
افسردگی
درمان افسردگی شامل پرداختن به الگوهای فکری منفی است که بر رفتار تأثیر میگذارد، و شناسایی باورهای اصلی که به آن افکار منفی دامن میزند.
اختلالات خوردن
اختلالات خوردن را می توان با به چالش کشیدن باورهای اصلی این اختلال، از جمله نگرانی بیش از حد در مورد وزن، و رژیم های سخت، پرخوری و رفتارهای جبرانی که به دنبال آن انجام می شود، مانند ورزش بیش از حد یا استفراغ خودساخته، درمان کرد.
اختلالات پانیک
با تمرکز بر ادراکات، افکار و احساسات، درمانگران رفتاری میتوانند به بیماران کمک کنند تا واکنشهای خود را نسبت به محرکهای هراس تغییر دهند و رفتارهای مثبت جدید بیاموزند.
فوبیاها
پرداختن به دلایلی که فرد احساس میکند یک موقعیت ذاتاً خطرناک است، به او این امکان را میدهد که از واکنش های خودکار مبتنی بر ترس به پاسخ های مثبتتر و سنجیدهتر تغییر مسیر دهد.
درمانهای رفتاردرمانی همچنین میتوانند به افرادی که با این مشکلات روبرو هستند، کمک کنند:
اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD)
رفتار درمانی معمولاً همراه با داروها برای ایجاد برنامه های درمانی مثبت برای کسانی که علائم ADHD خود را مدیریت می کنند، کار می کند.
رفتارهای نامناسب کودکان
با پرداختن به تعاملات منفی، کودکان می توانند به جای ایجاد رفتارهای ثانویه مانند اختلال نافرمانی مقابله ای، عزت نفس پایین و اضطراب، پاسخ های مثبت بیشتری بیاموزند.
اختلال وسواس اجباری (OCD)
درمان OCD به جای ایجاد رفتارهای تکراری منفی که به اجتناب از این محرکها کمک میکند، با شناسایی محرکها و یادگیری مجدد واکنشها نسبت به ترسها آغاز میشود.
اختلالات شخصیت
اختلالات شخصیت با افکار و الگوهای تفکر تحریف شده و سفت و سخت تعریف می شود و درمان شامل تغییر آن الگوها و رفتارهای فکری ناکارآمد است.
رفتارهای خودآزاری
رفتارهای خودآزاری می تواند با سایر اختلالات سلامت روان مانند افسردگی مرتبط باشد. بنابراین، یک رویکرد جامع برای شناسایی باورهای منفی زمینه ای به بیماران کمک می کند تا با باورهای سالم تر و سازگارتر، سازگار شوند.
کلمات مرتبط :