بازی درمانی در پرخاشگری یکی از تکنیک های موثر در مدیریت این مشکل شایع در کودکان است که در خانه توانبخشی در کنار سایر متدهای درمانی و توانبخشی ارائه می شود.
کودکان مجموعه‌ای از انرژی و احساسات هستند و گاهی اوقات، این احساسات می‌تواند به صورت پرخاشگری ظاهر شود. در حالی که سطح معینی از خشن بودن طبیعی است، رفتار پرخاشگرانه مداوم می تواند مخل و نگران کننده باشد. بازی درمانی به عنوان یک ابزار قدرتمند در مدیریت پرخاشگری کودکان پدیدار می شود و فضایی امن برای بیان، کاوش و توسعه مکانیسم های مقابله ای سالم تر ارائه می دهد.
چرا بازی؟ درک قدرت بازی درمانی
بازی زبان طبیعی کودک است. این نحوه کشف جهان، پردازش تجربیات و توسعه مهارت های اجتماعی است. بازی درمانی بر روی این تمایل طبیعی سرمایه گذاری می کند و فضایی را ایجاد می کند که در آن یک درمانگر آموزش دیده می تواند از طریق بازی کودک را دنبال کند. بر خلاف درمانهای سنتی که می تواند برای کودکان خردسال ترسناک باشد، بازی درمانی به آنها اجازه می دهد تا به طور غیرمستقیم ارتباط برقرار کنند. از طریق مضامین بازی، درمانگر می تواند بینش های ارزشمندی در مورد چشم انداز عاطفی کودک و علل زمینه ای پرخاشگری او به دست آورد.
ریشه های پرخاشگری
پرخاشگری کودکان می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. در اینجا برخی از دلایل رایج وجود دارد:
- ناامیدی: کودکان خردسال ممکن است برای ابراز کلامی خود دچار مشکل شوند که منجر به ناامیدی می شود که به صورت پرخاشگری ظاهر می شود.
- تروما: تجربه بی توجهی، سوء استفاده یا مشاهده خشونت می تواند باعث ایجاد احساس ناامنی و عصبانیت در کودکان شود.
- جلب توجه: گاهی اوقات، پرخاشگری فریاد جلب توجه است، به خصوص اگر توجه مثبت کمیاب باشد.
- مشکلات اجتماعی: کودکانی که دارای چالش های اجتماعی هستند ممکن است به دلیل مشکل در مسیریابی روابط با همسالان، از آنها سرزنش کنند.
- شرایط سلامت روان: شرایط زمینه ای مانند ADHD یا اضطراب می تواند به رفتار پرخاشگرانه کمک کند.
بازی درمانی به درمانگر این امکان را می دهد که این علل ریشه ای را با مشاهده موارد زیر شناسایی کند:
- مضامین بازی: آیا آنها به سمت اسباب بازی ها یا سناریوهای تهاجمی گرایش پیدا می کنند؟
- تعامل با عروسک‌ها یا فیگورها: آیا آنها درگیری‌ها یا جنگ قدرت را به نمایش می‌گذارند؟
- بیان احساسی: آیا در حین بازی خشم، غم یا ترس را ابراز می کنند؟
با درک “چرا” پشت پرخاشگری، درمانگر می تواند رویکرد بازی درمانی را برای رفع نیازهای خاص کودک تنظیم کند.
تکنیک های بازی درمانی در پرخاشگری
بازی درمانی از تکنیک های مختلفی برای کمک به کودکان برای مدیریت پرخاشگری خود استفاده می کند. در اینجا چند رویکرد رایج وجود دارد:
بازی کاتارتیک: این به کودکان اجازه می دهد تا خشم خود را با خیال راحت از طریق اسباب بازی هایی مانند کیسه های بوکس، خمیر بازی یا بالش ابراز کنند.
شن‌درمانی: کودکان با استفاده از فیگورهای مینیاتوری، صحنه‌هایی را در یک شن‌زار خلق می‌کنند و دنیای درونی و درگیری‌های خود را آشکار می‌کنند.
بازی عروسکی: استفاده از عروسک ها به عنوان پایه به کودکان اجازه می دهد تا احساسات دشوار و موقعیت های اجتماعی را به طور غیر مستقیم کشف کنند.
کتاب درمانی: داستان های درمانی می توانند کودکان را با شخصیت هایی آشنا کنند که با مسائل مشابه دست و پنجه نرم می کنند و مکانیسم های مقابله سالم تری را یاد می گیرند.
ایفای نقش: درمانگر و کودک می توانند سناریوها را اجرا کنند و پاسخ های جایگزین را برای موقعیت های تحریک کننده خشم انجام دهند.
این تکنیک‌ها فضای امنی را برای کودکان فراهم می‌کند تا احساسات خود را کشف کنند، مهارت‌های حل مسئله را توسعه دهند و یاد بگیرند که خود را به صورت سازنده بیان کنند.
فواید بازی درمانی برای مدیریت پرخاشگری
تحقیقات از اثربخشی بازی درمانی در مدیریت پرخاشگری کودکان حمایت می کند. در اینجا برخی از مزایای کلیدی وجود دارد:
- کاهش پرخاشگری: مطالعات کاهش رفتارهای پرخاشگرانه مانند ضربه زدن، گاز گرفتن و عصبانیت را پس از مداخلات بازی درمانی نشان داده است.
- بهبود تنظیم هیجانی: کودکان یاد می گیرند که احساسات خود را به روشی سالم شناسایی و مدیریت کنند که منجر به طغیان های عاطفی کمتری می شود.
- افزایش مهارت های ارتباطی: بازی درمانی به کودکان کمک می کند تا مهارت های ارتباطی کلامی و غیرکلامی را توسعه دهند که منجر به حل بهتر تعارض می شود.
- افزایش عزت نفس: همانطور که کودکان یاد می گیرند احساسات و تعاملات اجتماعی خود را مدیریت کنند، اعتماد به نفس آنها افزایش می یابد.
- تقویت مکانیسم های مقابله ای: بازی درمانی کودکان را با ابزارهای سالم برای مقابله با ناامیدی، خشم و سایر احساسات چالش برانگیز مجهز می کند.
اگر به بازی درمانی برای فرزندتان فکر می کنید، در اینجا انتظار دارید:
- مشاوره اولیه: شما با درمانگر ملاقات خواهید کرد تا در مورد چالش ها و انتظارات فرزندتان صحبت کنید.
- ارزیابی: درمانگر ممکن است از ارزیابی های مبتنی بر بازی برای به دست آوردن درک عمیق تر از وضعیت عاطفی و نیازهای کودک شما استفاده کند.
- جلسات بازی: این جلسات معمولاً یک یا دو بار در هفته به مدت 30 تا 45 دقیقه انجام می شود. درمانگر در حین ارائه راهنمایی و پشتیبانی از کودک پیروی خواهد کرد.
- مشارکت والدین: در حالی که جلسات کودک محور است، برخی از درمانگران ممکن است والدین را در جلساتی برای بحث در مورد پیشرفت و راهکارهایی برای تقویت رفتارهای مثبت در خانه شرکت دهند.
