اختلالات اضطرابی یکی از شایع ترین مشکلات سلامت روان در کودکان و نوجوانان است. این اختلالات می تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره کودک از جمله عملکرد تحصیلی، روابط با دوستان و خانواده و رفاه کلی آنها داشته باشد.
اختلالات اضطرابی گروهی از شرایط سلامت روان هستند که با نگرانی، ترس یا دلهره بیش از حد مشخص می شوند. کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی اغلب این احساسات را در سطحی نامتناسب با تهدید یا خطر واقعی موجود تجربه می کنند. انواع مختلفی از اختلال اضطرابی وجود دارد که می تواند کودکان را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال اضطراب جدایی، فوبیاهای خاص و اختلال هراس.
توجه به این نکته ضروری است که اضطراب بخشی طبیعی از دوران کودکی و نوجوانی است و معمولاً کودکان گاهی اوقات نگرانی یا ترس را تجربه می کنند. با این حال، زمانی که این احساسات بیش از حد، مداوم و با زندگی روزمره کودک تداخل پیدا کند، ممکن است نشانه‌ای از یک اختلال اضطرابی باشد. مهم است که والدین و مراقبان از علائم و نشانه های اختلالات اضطرابی در کودکان آگاه باشند تا بتوانند به دنبال حمایت و درمان برای کودک خود باشند.
علائم اختلالات اضطرابی
برخی از علائم و نشانه های رایج عبارتند از:
- نگرانی یا ترس بیش از حد در مورد طیف وسیعی از مسائل
- امتناع از رفتن به مدرسه یا مکان های دیگر بدون والدین یا مراقبان
- ترس یا ناراحتی شدید در موقعیت های اجتماعی
- اجتناب از اشیا یا موقعیت های خاص
- کابوس های مکرر یا مشکل در خوابیدن
- علائم فیزیکی مانند معده درد، سردرد و تنش عضلانی
- تحریک پذیری یا بدخلقی
- مشکل در تمرکز یا تمرکز
رایج ترین اختلالات اضطرابی
اختلال اضطراب فراگیر (GAD) با نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد طیف گسترده ای از مشکلات و موقعیت های روزمره مشخص می شود. کودکان مبتلا به GAD ممکن است نگران چیزهایی مانند نمرات، دوستی ها و مسائل خانوادگی باشند، حتی زمانی که دلیل واضحی برای نگرانی وجود ندارد. آنها همچنین ممکن است علائم فیزیکی مانند سردرد، معده درد و تنش عضلانی را تجربه کنند.
اختلال اضطراب اجتماعی که به عنوان فوبیای اجتماعی نیز شناخته می شود، با ترس شدید از موقعیت ها و تعاملات اجتماعی مشخص می شود. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است هنگام صحبت در مقابل دیگران، شرکت در فعالیت های گروهی یا حتی صحبت کردن با همسالان خود دچار اضطراب یا ترس شدید شوند. این می تواند منجر به انزوای اجتماعی و مشکلات در ایجاد و حفظ دوستی شود.
اختلال اضطراب جدایی با ترس یا نگرانی بیش از حد در مورد جدا شدن از والدین یا مراقب مشخص می شود. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی ممکن است از رفتن به مدرسه یا مکان های دیگر بدون والدین خود امتناع کنند، کابوس هایی در مورد جدایی ببینند، یا علائم جسمی مانند معده درد یا سردرد را در دوری از مراقب خود تجربه کنند.
فوبیای خاص ترس های شدید و غیرمنطقی از اشیا یا موقعیت های خاص هستند. فوبیای رایج در کودکان شامل حیوانات، حشرات، سوزن و قد است. کودکان مبتلا به فوبیای خاص ممکن است برای اجتناب از شی یا موقعیت ترسناک تلاش زیادی کنند و ترس آنها می تواند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره آنها تأثیر بگذارد.
اختلال پانیک با حملات ناگهانی و مکرر ترس یا ناراحتی شدید مشخص می شود که به عنوان حملات پانیک شناخته می شود. کودکان مبتلا به اختلال پانیک ممکن است علائمی مانند ضربان قلب سریع، تعریق، لرزش و تنگی نفس را در طول حمله پانیک تجربه کنند. این حملات می‌توانند غیرقابل پیش‌بینی باشند و ممکن است باعث شوند کودک از موقعیت‌ها یا مکان‌هایی که می‌ترسد از حمله پانیک دوری کند.
روشهای درمان
درمان اختلالات اضطرابی در کودکان معمولاً شامل ترکیبی از درمان، دارو، و حمایت والدین و مراقبان است. درمان شناختی-رفتاری (CBT) یک نوع رایج درمانی است که برای درمان اختلالات اضطرابی در کودکان استفاده می شود. در طول CBT، یک درمانگر با کودک کار می کند تا الگوهای افکار منفی را شناسایی و به چالش بکشد و راهبردهای مقابله ای را برای مدیریت اضطراب ایجاد کند.
ممکن است برای کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی شدید یا کسانی که به تنهایی به درمان پاسخ نمی دهند، دارو تجویز شود. داروهای رایجی که برای درمان اختلالات اضطرابی در کودکان استفاده می شوند شامل مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و بنزودیازپین ها هستند.
متخصصان ما در مرکز توانبخشی و کاردرمانی خانه توانبخشی خدمات تخصصی در تشخیص و درمان انواع اختلالات اضطرابی در کودکان و بزرگسالان را ارائه می دهند.
