درمان لکنت زبان بر اساس سن فرد، اهداف ارتباطی و سایر عوامل متفاوت خواهد بود. اگر شما یا فرزندتان لکنت دارید، مهم است که با یک آسیب شناس گفتار و زبان (متخصص گفتاردرمانی لکنت) مشورت کنید تا بهترین درمان لکنت برای شما در نظر گرفته شود. لکنت یک اختلال گفتاری است که بر جریان گفتار تأثیر می گذارد. افرادی که لکنت دارند اغلب در گفتار خود دچار وقفه هایی مانند تکرار صداها، هجاها، کلمات یا عبارات می شوند. آنها همچنین ممکن است صداها یا بلوک های طولانی را در جایی که قادر به تولید صدا نیستند نشان دهند. این اختلالات می تواند باعث ناامیدی و اضطراب شود، به ویژه در محیط های اجتماعی یا رسمی.
در حالی که لکنت معمولا در دوران کودکی شروع می شود، اما می تواند تا بزرگسالی نیز ادامه یابد. توجه به این نکته مهم است که لکنت ناشی از تنبلی، عصبی بودن یا فقدان هوش نیست – تصورات غلط رایجی که اغلب بر انگ می افزایند. گفتار فرآیند پیچیده ای است که مغز، تارهای صوتی و ماهیچه های دهان را درگیر می کند. برای گفتار روان، این اجزا باید به طور یکپارچه با هم کار کنند. در افرادی که لکنت دارند، هماهنگی بین این عناصر مختل شده و منجر به اختلال در جریان گفتار می شود.
لکنت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تکرارها – تکرار بخش هایی از یک کلمه
- طولانی شدن – صداهای کششی
- بلوک – عدم توانایی در تولید صدا علیرغم تلاش.
درمان لکنت زبان با تاکید بر بهبود موارد بالا انجام می گیرد.
انواع لکنت: رشدی، عصبی و روانی
لکنت زبان را می توان به سه نوع اصلی طبقه بندی کرد:
لکنت رشدی – این شایع ترین نوع است که معمولاً در کودکان هنگام یادگیری صحبت کردن رخ می دهد.
لکنت نوروژنیک – ناشی از آسیب های مغزی، سکته مغزی یا شرایط عصبی است که بر توانایی مغز برای هماهنگی گفتار تأثیر می گذارد.
لکنت روانی – نادر و اغلب با آسیب عاطفی یا استرس مرتبط است.
لکنت با الگوهای گفتاری و رفتارهای خاص مشخص می شود. این موارد عبارتند از:
- تکرار صداها یا کلمات – به عنوان مثال، “من-من-من می روم.”
- طولانی شدن صداها – به عنوان مثال، “Sssssister”.
- مکث یا وقفه – تلاش برای شروع یک کلمه یا جمله.
- علائم فیزیکی مانند تنش صورت، پلک زدن چشم، یا لرزش لب در حین صحبت کردن.
- اجتناب از صحبت کردن – اجتناب از برخی کلمات یا موقعیت هایی که ممکن است لکنت رخ دهد.
برای بسیاری از افراد، لکنت در موقعیت های استرس زا یا پرفشار، مانند سخنرانی در جمع، مصاحبه‌ها یا تعاملات اجتماعی بیشتر قابل توجه است.
چه چیزی باعث لکنت زبان می شود؟
لکنت دلایل متعددی دارد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، عصبی و محیطی در ایجاد این بیماری نقش دارند.
عوامل ژنتیکی
تحقیقات نشان می‌دهد که لکنت می‌تواند در خانواده‌ها اتفاق بیفتد که نشان دهنده یک پیوند ژنتیکی است. اگر یکی از بستگان نزدیک لکنت زبان داشته باشد، احتمال اینکه کودک نیز به این بیماری مبتلا شود، بیشتر است. با این حال، ژنتیک به تنهایی لکنت را تعیین نمی کند.
جنبه های عصبی
مطالعات عصب‌شناختی تفاوت‌هایی را در فعالیت مغز در میان افرادی که لکنت دارند نشان داده‌اند. این تفاوت ها بر مناطقی از مغز که مسئول تولید و هماهنگی گفتار هستند تأثیر می گذارد. لکنت نوروژنیک همچنین می تواند ناشی از آسیب مغزی یا سکته باشد.
تأثیرات محیطی و عاطفی
استرس، فشار و ضربه های عاطفی می تواند لکنت زبان را به ویژه در کودکان تشدید کند. عوامل محیطی مانند شیوه فرزندپروری، فشار تحصیلی یا قلدری نیز می‌توانند نقش داشته باشند. با این حال، روشن است که این عوامل باعث ایجاد لکنت نمی شوند، اما ممکن است بر شدت آن تأثیر بگذارند.
لکنت زبان شایع تر از آن چیزی است که بسیاری از مردم تصور می کنند. در سطح جهانی:
- حدود 1 درصد از جمعیت جهان لکنت دارند.
- تقریباً 5 تا 10 درصد از کودکان در برخی مواقع لکنت زبان را تجربه می کنند، اگرچه بسیاری از آنها بیشتر از آن رشد می کنند.
- لکنت در پسران بیشتر از دختران است و پسران 2 تا 3 برابر بیشتر در معرض لکنت هستند.
اغلب موارد لکنت بین 2 تا 6 سالگی و در دوره بحرانی رشد گفتار و زبان شروع می شود. در حالی که بسیاری از کودکان به طور طبیعی بهبود می یابند، برخی ممکن است تا بزرگسالی به لکنت ادامه دهند.
درمان لکنت زبان
برای کودکان بسیار کوچک، درمان زودهنگام ممکن است از تبدیل شدن لکنت رشدی به یک مشکل مادام العمر جلوگیری کند. راهبردهای خاصی می توانند به کودکان کمک کنند تا ضمن ایجاد نگرش مثبت نسبت به ارتباط، گفتار خود را بهبود بخشند. متخصصان گفتاردرمانی کودکان به طور کلی توصیه می کنند که اگر کودکی به مدت 3 تا 6 ماه لکنت داشته است، رفتارهای مبارزه ای مرتبط با لکنت از خود نشان می دهد یا سابقه خانوادگی لکنت یا اختلالات ارتباطی مرتبط با آن دارد، مورد ارزیابی قرار گیرد. برخی از متخصصان توصیه می کنند که کودک هر 3 ماه یکبار مورد ارزیابی قرار گیرد تا مشخص شود که آیا لکنت در حال افزایش یا کاهش است. درمان اغلب شامل آموزش والدین در مورد راه‌هایی برای حمایت از تولید گفتار روان فرزندشان است. ممکن است والدین تشویق شوند:
- محیطی آرام در خانه فراهم کنید که فرصت های زیادی برای صحبت کردن کودک فراهم کند. این شامل اختصاص زمانی برای صحبت با یکدیگر است، به خصوص زمانی که کودک هیجان زده است و حرف های زیادی برای گفتن دارد.
- هنگامی که کودک صحبت می کند با دقت گوش کنید و به جای پاسخ دادن به نحوه بیان آن یا قطع کردن صحبت کودک، روی محتوای پیام تمرکز کنید.
- کمی آهسته و آرام صحبت کنید. این می تواند به کاهش فشار زمانی که کودک ممکن است تجربه کند کمک کند.
وقتی کودک صحبت می کند با دقت گوش کنید و منتظر باشید تا او کلمه مورد نظر را بگوید. سعی نکنید جملات کودک را کامل کنید. همچنین به کودک کمک کنید تا یاد بگیرد که فرد می تواند با موفقیت ارتباط برقرار کند حتی زمانی که لکنت رخ می دهد. - اگر کودک این موضوع را مطرح کرد، در مورد لکنت زبان صریح صحبت کنید. اجازه دهید کودک بداند که اشکالی ندارد که برخی از اختلالات رخ دهد.
بسیاری از درمان‌های کنونی برای نوجوانان و بزرگسالانی که لکنت دارند، بر کمک به آنها برای یادگیری راه‌هایی برای به حداقل رساندن لکنت در هنگام صحبت کردن تمرکز می‌کنند، مانند آهسته‌تر صحبت کردن، تنظیم تنفس یا پیشرفت تدریجی از پاسخ‌های تک هجا به کلمات طولانی‌تر و جملات پیچیده‌تر. . بسیاری از این درمان‌ها همچنین به رفع اضطرابی که ممکن است در موقعیت‌های گفتاری خاص احساس کند، کمک می‌کنند.
با وجود اینکه هیچ دارویی را برای درمان لکنت تایید نشده است، اما برخی از داروهایی که برای درمان سایر مشکلات سلامتی (مانند صرع، اضطراب یا افسردگی) تایید شده‌اند، برای درمان لکنت مورد استفاده قرار می گیرند. البته به دلیل عوارض جانبی این داروها مصرف آن ها باید محدود باشد.
متخصصان ما در مرکز توانبخشی خانه توانبخشی خدمات گفتاردرمانی برای درمان لکنت زبان را بر اساس متدهای درمانی روز دنیا ارائه می دهند.
مزایای گفتاردرمانی در درمان لکنت زبان
گفتاردرمانی یکی از روشهای موثر در درمان لکنت زبان است. این روش به افراد کمک می‌کند تا بر لکنت خود غلبه کنند و به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند. در ادامه برخی از مزایای گفتاردرمانی در درمان لکنت زبان آورده شده است:
افزایش اعتماد به نفس
کاهش اضطراب: گفتاردرمانی به افراد کمک می‌کند تا اضطراب ناشی از لکنت را کاهش دهند و با اطمینان بیشتری صحبت کنند.
بهبود تصویر ذهنی از خود: با بهبود توانایی‌های کلامی، فرد احساس ارزشمندی بیشتری می‌کند و اعتماد به نفس او افزایش می‌یابد.
بهبود مهارت‌های ارتباطی
روانی گفتار: تمرین‌های گفتاردرمانی به روان‌تر شدن گفتار کمک کرده و وقفه‌ها و تکرار کلمات را کاهش می‌دهد.
تنوع در بیان: افراد یاد می‌گیرند تا از تکنیک‌های مختلف برای بیان افکار و احساسات خود استفاده کنند.
ارتباط مؤثرتر: با بهبود مهارت‌های ارتباطی، فرد می‌تواند ارتباط مؤثرتری با دیگران برقرار کند و روابط اجتماعی خود را تقویت کند.
کاهش اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی
افزایش مشارکت: افراد با لکنت اغلب از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کنند. گفتاردرمانی به آنها کمک می‌کند تا در موقعیت‌های مختلف فعالانه شرکت کنند.
کاهش انزوا: با بهبود توانایی‌های ارتباطی، فرد احساس انزوا کمتری می‌کند و زندگی اجتماعی پویاتری خواهد داشت.
افزایش آگاهی از لکنت
درک بهتر: افراد یاد می‌گیرند که لکنت چیست و چگونه بر آنها تأثیر می‌گذارد.
پذیرش لکنت: با افزایش آگاهی، فرد می‌تواند لکنت خود را بپذیرد و با آن کنار بیاید.
یادگیری تکنیک‌های مقابله
مدیریت اضطراب: افراد تکنیک‌های مختلفی برای مدیریت اضطراب و کاهش فشار روانی در هنگام صحبت کردن یاد می‌گیرند.
تغییر عادات گفتاری: با تمرین، افراد می‌توانند عادات گفتاری نادرست را اصلاح کرده و عادات جدید و مؤثرتری را جایگزین کنند.
نتایج بلندمدت
بهبود کیفیت زندگی: گفتاردرمانی به افراد کمک می‌کند تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و به پتانسیل کامل خود دست یابند.
کاهش تأثیر لکنت بر زندگی روزمره: با گذشت زمان، تأثیر لکنت بر زندگی روزمره فرد به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
نکات پایانی
لکنت می تواند بیان احساسات خود را برای هر کسی بسیار دشوار کند. به همین دلیل است که کمک گرفتن از یک آسیب شناس گفتار-زبان (SLP) برای کسانی که لکنت دارند بسیار ضروری است. درمان‌های لکنت زمانی بیشترین تأثیر را دارند که در مراحل اولیه شروع شوند.
درمان های لکنت زبان بسته به شدت و سن فردی که لکنت دارد متفاوت است.
برنامه درمانی کودک به موارد زیر بستگی دارد:
- کودک چقدر لکنت دارد
- مهارت های زبانی و گفتاری کودک
- واکنش کودک به لکنت زبان خودش
- تاثیر لکنت بر زندگی روزمره کودک
- واکنش دیگران به لکنت زبان کودک شما
کلمات مرتبط :
درمان لکنت – گفتاردرمانی برای لکنت – درمان قطعی لکنت زبان – گفتاردرمانی در میرداماد – گفتاردرمانی خوب در جردن
