پرخاشگری و نافرمانی در کودکان یک رفتار شایع و در عین حال ناراحت کننده برای والدین است که البته بخشی از بزرگ شدن و آزمایش دستورالعمل ها و انتظارات بزرگسالان است. این یکی از راه های کودکان برای یادگیری و کشف خود، بیان فردیت خود و دستیابی به احساس استقلال است. کودکان نافرمان اغلب ممکن است عصبانیت خود را نشان دهند و پرخاشگری نشان دهند. اگرچه این رفتار رشدی در کودکان رایج است، اما اصلاح آنها بسیار مهم است. اولین قدم برای حل این مسئله، تجزیه و تحلیل محرک های چنین رفتارهای مستقل و سپس ایجاد تغییرات مثبت بر اساس آن است. پرخاشگری و نافرمانی در کودکان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. گاهی اوقات به دلیل انتظارات غیر منطقی والدین است. یا ممکن است به خلق و خوی کودک یا مشکلات مدرسه، استرس خانوادگی یا درگیری بین والدین او مربوط باشد.
اگر به صحبت های فرزندتان با عصبانیت واکنش نشان دهید، او با نافرمانی و بی احترامی پاسخ می دهد. در مقابل، زمانی که شما آرام و پایدار بمانید، او مطیع تر می شود. اگر شما نسبت به او و سایر اعضای خانواده احترام قائل باشید، او یاد می گیرد که احترام بگذارد. اگر نافرمان شد و از کنترل خارج شد، تایم اوت را اعمال کنید تا آرام شود و دوباره کنترل خود را به دست آورد. وقتی فرزندتان مطیع است، از او به خاطر این رفتار تعریف کنید. به رفتاری که به دنبال آن هستید پاداش دهید، از جمله همکاری و حل اختلافات. این تلاش های مثبت همیشه بسیار موفق تر از تنبیه خواهد بود.
بررسی شرایط خانوادگی
وقتی کودکی دارید که به طور مزمن پرخاشگری و نافرمانی می کند، منابع احتمالی آشفتگی و سرکشی درونی او را بررسی کنید. اگر این یک الگوی مداوم بوده است که تا دوران نوجوانی ادامه داشته است، وضعیت خانوادگی خود را از نزدیک ارزیابی کنید:
اعضای خانواده شما چقدر برای یکدیگر احترام قائل هستند؟
آیا آنها به حریم خصوصی، ایده ها و ارزش های شخصی یکدیگر احترام می گذارند؟
خانواده چگونه اختلافات خود را حل می کند؟
آیا اختلاف نظرها از طریق بحث منطقی حل می شود یا مردم مرتباً بحث می کنند یا به خشونت متوسل می شوند؟
سبک معمول شما در ارتباط با فرزندتان چیست و نظم و انضباط معمولاً چه اشکالی دارد؟
کتک زدن و فریاد زدن چقدر است؟
آیا شما و فرزندتان شخصیت‌ها و روش‌های کنار آمدن در دنیا بسیار متفاوت هستید که باعث ایجاد اصطکاک بین شما می‌شود؟
آیا فرزند شما در موفقیت در مدرسه یا ایجاد روابط دوستانه مشکل دارد؟
آیا خانواده در شرایط استرس زا قرار دارند؟
اگر فرزند شما اخیراً شروع به نشان دادن پرخاشگری و نافرمانی کرده است، به او بگویید که تفاوتی در رفتار او مشاهده کرده اید و احساس می کنید که او ناراضی است یا در حال مبارزه است. با کمک او سعی کنید علت خاص ناامیدی یا ناراحتی او را مشخص کنید. این اولین قدم برای کمک به او برای تغییر رفتارش است.
دلایل پرخاشگری و نافرمانی در کودکان
امتناع و مخالفت
اگر به فرزندتان اجازه ندهید کاری انجام دهد و بیشتر اوقات «نه» بگویید، در او مقاومت ایجاد می‌کند و ممکن است او را سرکش کند. اختلاف نظرها و امتناع های مداوم فقط آنها را از شما دور می کند و آنها را نافرمانی می کند.وقتی کودک چیزی می‌خواهد، این فرصتی است تا راه‌های صحیح برقراری ارتباط مناسب و تنظیم انتظارات و احساسات خود را به او بیاموزیپ.
مرزهای نامشخص
ممکن است برای فرزندان خود حد و مرزی تعیین کنید، اما هرگز هدف پشت سر آنها را توضیح ندهید. در حالی که برای فرزندان خود مرزها و مقررات سالمی تعیین می کنید، دلایل بیاورید. به عنوان مثال، اگر به آنها اجازه می‌دهید فقط یک بار در هفته غذای ناسالم بخورند، به‌جای گفتن «نمی‌توانید آن را بخورید»، مضرات غذای ناسالم را به آنها اطلاع دهید.
محیط خانوادگی
نزاع های مداوم در خانواده می تواند تأثیر بدی بر سال های رشد کودک بگذارد. آیا در خانه شما فریاد زدن زیاد است؟ آیا بزرگترها به یکدیگر احترام می گذارند؟ محیط منفی در ذهن کودکان نقش می بندد و در نهایت ممکن است نافرمان شوند.
درمان پرخاشگری و نافرمانی در کودکان
برای برخی از کودکان نافرمان، ممکن است نیاز به درمان حرفه ای بهداشت روان داشته باشید. در اینجا مواردی وجود دارد که ممکن است مشاوره و کمک گرفتن از یک متخصص لازم باشد:
اگر یک الگوی دائمی و طولانی مدت پرخاشگری هم در مدرسه و هم در خانه وجود داشته باشد.
اگر الگوهای نافرمانی علی رغم تمام تلاش شما برای تشویق فرزندتان به انتقال احساسات منفی خود ادامه یابد.
اگر نافرمانی با پرخاشگری شدید و تخریب وسایل همراه باشد.
اگر کودک نشانه‌هایی از ناراحتی عمومی را نشان می‌دهد ، مانند احساس بی ارزشی
اگر خانواده شما الگوی پاسخگویی به اختلافات با آزار جسمی یا عاطفی را ایجاد کرده است
اگر شما یا همسر یا فرزندتان از الکل یا سایر مواد مخدر برای احساس بهتر یا مقابله با استرس استفاده می کنید
اگر روابط درون خانواده شما علائم دشواری و عدم همکاری را نشان دهد، ممکن است خانواده درمانی توصیه شود. با برخورد و حل این مشکلات در سنین پایین، می‌توانید از کشمکش‌های جدی‌تری که ممکن است با رسیدن فرزندانتان به سنین نوجوانی بروز کند، به حداقل برسانید و حتی از آن جلوگیری کنید. نکته اصلی شناسایی و درمان زودهنگام است.
در مرکز خانه توانبخشی کلاسهای گروهی کودکان برای کودکانی که پرخاشگری و نافرمانی در رفتارهای آن ها مشاهده می شود ، برگزار می شود.
