لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که با تکرار صداها، هجاها یا کلمات مشخص می شود. طولانی شدن صداها و وقفه در گفتار از مهم ترین علائم لکنت هستند.
فردی که لکنت دارد دقیقاً می داند که دوست دارد چه بگوید، اما در تولید یک جریان عادی گفتار مشکل دارد. این اختلالات گفتاری ممکن است با رفتارهای عصبی، مانند پلک زدن سریع چشم یا لرزش لب ها همراه باشد.
لکنت می تواند برقراری ارتباط با افراد دیگر را دشوار کند، که اغلب بر کیفیت زندگی و روابط بین فردی افراد تأثیر می گذارد. لکنت همچنین می تواند بر عملکرد و فرصت های شغلی تأثیر منفی بگذارد.
گفتار به طور معمول چگونه تولید می شود؟
ما صداهای گفتاری را از طریق یک سری حرکات عضلانی دقیقاً هماهنگ شامل تنفس، آواسازی (تولید صدا) و بیان (حرکت گلو، کام، زبان و لب ها) تولید می کنیم. حرکات ماهیچه ای توسط مغز کنترل می شود و از طریق حواس شنوایی و لامسه ما کنترل می شود.
علائم لکنت ممکن است در افراد مختلف به طور قابل توجهی متفاوت باشد. به طور کلی، صحبت کردن در جمع یا صحبت کردن با تلفن ممکن است لکنت فرد را شدیدتر کند.
لکنت زبان افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد. اغلب در کودکان بین 2 تا 6 سال که در حال رشد مهارت های زبانی خود هستند، رخ می دهد. تقریباً 5 تا 10 درصد از همه کودکان برای مدتی در زندگی خود دچار لکنت می شوند که از چند هفته تا چند سال طول می کشد. پسران 2 تا 3 برابر دختران در معرض لکنت زبان هستند و با افزایش سن این تفاوت جنسیتی افزایش می یابد. تعداد پسرانی که در سنین بزرگسالی نیز لکنت دارند سه تا چهار برابر تعداد دختران است. خوشبختانه بیش از سه چهارم کودکان با درمان مناسب و به موقع می توانند از لکنت عبور کنند.
انواع لکنت زبان
لکنت رشدی
لکنت رشدی در کودکان خردسال در حالی رخ می دهد که هنوز در حال یادگیری مهارت های گفتاری و زبانی هستند و شایع ترین شکل لکنت است. برخی از دانشمندان و پزشکان بر این باورند که لکنت رشدی زمانی اتفاق میافتد که تواناییهای گفتاری و زبانی کودکان قادر به پاسخگویی به خواستههای کلامی کودک نباشد. مطالعات اخیر تصویربرداری مغز تفاوت های ثابتی را در افرادی که لکنت دارند در مقایسه با همسالان غیر لکنت نشان داده است. تحقیقات نشان داده است که عوامل ژنتیکی در ایجاد این نوع لکنت نقش دارند.
لکنت نوروژنیک
لکنت نوروژنیک ممکن است پس از سکته مغزی، ضربه به سر یا سایر انواع آسیب مغزی رخ دهد. با لکنت نوروژنیک، مغز در هماهنگ کردن نواحی مختلف مغز درگیر در صحبت کردن مشکل دارد و در نتیجه در تولید گفتار واضح و روان مشکل ایجاد می کند.
تشخیص لکنت
لکنت معمولاً توسط یک آسیب شناس گفتار و زبان، که برای آزمایش و درمان افراد مبتلا به اختلالات صدا، گفتار و زبان آموزش دیده است، تشخیص داده می شود. آسیب شناس گفتار و زبان عوامل مختلفی از جمله سابقه لکنت در کودک ، تجزیه و تحلیل رفتارهای لکنت زبان کودک و ارزیابی توانایی های گفتاری و زبانی کودک را در نظر می گیرد.
هنگام ارزیابی کودک خردسال از نظر لکنت، یک متخصص گفتاردرمانی سعی می کند تعیین کند که آیا کودک به رفتار لکنت خود ادامه می دهد یا از آن بیشتر می شود. برای تعیین این تفاوت، آسیب شناس گفتار-زبان عواملی مانند سابقه لکنت در خانواده، اینکه آیا لکنت کودک 6 ماه یا بیشتر طول کشیده است و اینکه آیا کودک مشکلات گفتاری یا زبانی دیگری از خود نشان می دهد را در نظر می گیرد.
ماهیت درمان لکنت زبان بر اساس سن فرد، اهداف ارتباطی و سایر عوامل متفاوت خواهد بود. اگر شما یا فرزندتان لکنت دارید، مهم است که با یک آسیب شناس گفتار و زبان همکاری کنید تا بهترین گزینه های درمانی برای شما در نظر گرفته شود.