اختلال نقص توجه ـ بیش فعالی (ADHD) با یک الگوی مداوم از بی توجهی و یا بیش فعالی- تکانشگری مشخص می شود که در عملکرد تحصیلی یا رشد اختلال ایجاد می کند.
افراد مبتلا به ADHD یک الگوی مداوم از انواع علائم زیر را تجربه می کنند:
- بیش فعالی به این معنی که ممکن است به نظر برسد که فرد دائماً حرکت می کند، از جمله در موقعیت هایی که مناسب نیست، یا بیش از حد بی قراری می کند، ضربه می زند یا صحبت می کند. در بزرگسالان، بیش فعالی ممکن است به معنای بی قراری شدید یا صحبت بیش از حد باشد.
- بی توجهی به این معنا که ممکن است فرد در ادامه کار، حفظ تمرکز و سازماندهی مشکل داشته باشد و این مشکلات به دلیل سرپیچی یا عدم درک نیست.
- تکانشگری به این معنی است که فرد ممکن است بدون فکر عمل کند یا در کنترل خود مشکل داشته باشد. یک فرد تکانشی ممکن است حرف دیگران را قطع کند یا بدون در نظر گرفتن پیامدهای بلندمدت تصمیمات مهمی بگیرد.
علائم اختلال نقص توجه ـ بیش فعالی
برخی از افراد مبتلا به ADHD عمدتاً علائم بی توجهی را دارند. برخی دیگر عمدتاً علائم بیش فعالی- تکانشگری را دارند. برخی افراد هر دو نوع علائم را دارند.
بسیاری از افراد مقداری بی توجهی، فعالیت حرکتی و تکانشگری را تجربه می کنند، اما برای افراد مبتلا به بیش فعالی، این رفتارها:
- شدیدتر هستند
- بیشتر رخ می دهد
- تداخل یا کاهش کیفیت عملکرد آنها از نظر اجتماعی، مدرسه یا شغل رخ می دهد.
بی توجهی
- جزئیات را نادیده می گیرد و در کارهای مدرسه، محل کار یا در حین فعالیت های دیگر اشتباهات سهل انگارانه انجام می دهد.
- در حفظ توجه در حین بازی یا کارهایی مانند مکالمه یا سخنرانی مشکل دارند.
- به نظر می رسد به حرفهایی که با او زده می شود توجه نمی کند.
- پیروی از دستورالعمل ها یا به پایان رساندن تکالیف مدرسه، کارهای روزمره یا وظایف در محل کار برایشان دشوار است.
- براحتی دچار حواس پرتی می شود.
- بطور مکرر وسایل شخصی خود را گم می کند.
- از کارهایی که نیاز به تلاش ذهنی در طولانی مدت دارند اجتناب می کند.
- فراموشکار است.
بیش فعالی- تکانشگری
- توانایی نشستن در یک وضعیت ثابت به مدت طولانی را ندارند.
- احساس بی قراری مدام دارند.
- توانایی انجام بازی های آرام و بدون سر و صدا را ندارد.
- دائما در حال حرکت هستند.
- زیاد حرف می زنند و بطور مکرر وسط صحیت های اطرافیان وارد بحث می شوند.
- توانایی ماند در صف و حفظ نوبت را ندارند.
برای اینکه یک فرد تشخیص اختلال نقص توجه ـ بیش فعالی را دریافت کند، علائم بی توجهی و یا بیش فعالی- تکانشگری باید مزمن یا طولانی مدت باشد، عملکرد فرد را مختل کند و باعث شود که فرد از رشد معمولی برای سن خود عقب بماند. استرس، اختلالات خواب، اضطراب، افسردگی و سایر شرایط یا بیماری‌های فیزیکی می‌توانند علائمی مشابه علائم ADHD ایجاد کنند. بنابراین، ارزیابی کامل برای تعیین علت علائم ضروری است.
اکثر کودکان مبتلا به این اختلال در طول سال های ابتدایی دبستان تشخیص داده می شوند. برای اینکه یک نوجوان یا بزرگسال تشخیص بیش فعالی را دریافت کند، باید علائم قبل از 12 سالگی وجود داشته باشد.
علائم ADHD می تواند در سنین 3 تا 6 سالگی ظاهر شود و تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد. علائم ADHD را می توان با مشکلات عاطفی یا انضباطی اشتباه گرفت یا در کودکانی که عمدتاً علائم بی توجهی دارند، به طور کامل نادیده گرفته می شود که منجر به تاخیر در تشخیص می شود. بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده ممکن است سابقه عملکرد تحصیلی ضعیف، مشکلات در محل کار، یا روابط دشوار یا شکست خورده داشته باشند.
علائم اختلال کم توجهی ـ بیش فعالی می تواند در طول زمان با افزایش سن فرد تغییر کند. در کودکان مبتلا به ADHD، بیش فعالی- تکانشگری غالب ترین علامت است. وقتی کودک به مدرسه می رود ممکن است علائم بی توجهی بیشتر شود و باعث شود کودک از نظر تحصیلی دچار مشکل شود. در نوجوانی، به نظر می رسد بیش فعالی کاهش می یابد و علائم ممکن است بیشتر شامل احساس بی قراری باشد، اما بی توجهی و تکانشگری ممکن است وجود داشته باشد. بسیاری از نوجوانان مبتلا به ADHD نیز با روابط و رفتارهای ضد اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند. بی توجهی، بی قراری و تکانشگری تمایل دارد تا بزرگسالی ادامه یابد.
کلمات مرتبط :
اختلال نقص توجه ـ بیش فعالی – درمان بیش فعالی – کاردرمانی برای کودکان بیش فعال – کاردرمانی کودکان – کاردرمانی اختلال نقص توجه – بهترین مرکز توانبخشی ذهنی کودکان در منطقه ۳ تهران – کاردرمانی برای کودکان در تهران